Sevgili Seyahat Özgürlüğü Gönüllüleri
Aşağıda TBMM’deki Yeni Anayasa Komisyonu'na yollamayı düşündüğüm, "seyahat özgürlüğü" kısıtlamaları hakkındaki yazı/öneri yer alıyor. Lütfen “madde önerileri” olarak yazdıklarıma sizlerin eklemek istediği veya düzeltmek istediği bir bölüm var mı? Lütfen önerilerinizi 3 gün içinde (salı gününe kadar) bildirir misiniz?
Bu yönde değişikliklerin kanunla yapılması daha uygundur diyenler, kanunlarla ilgili çalışmalarını da, önerilerini de tabii ki ekleyebilirler.
16.12.2011
Anayasa Uzlaşma Komisyonunun Değerli üyeleri
Anayasamızın “seyahat özgürlüğü”nü düzenleyen 23. Maddesinin yeniden düzenlenmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Seyahat özgürlüğü temel bir "insan hakkı"dır.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 13. maddesi şöyle der:
“1. Herkesin bir devletin toprakları üzerinde serbestçe dolaşma ve oturma hakkı vardır.
2. Herkes , kendi ülkesi de dahil olmak üzere, herhangi bir ülkeden ayrılmak ve ülkesine yeniden dönmek hakkına sahiptir.”
12.Eylül.2010 tarihinde yapılan referandumla değiştirilen Anayasa'nın Yerleşme ve seyahat hürriyeti başlığı altındaki 23. maddesi de bu hakkı şöyle tanımlamaktadır:
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 13. maddesi şöyle der:
“1. Herkesin bir devletin toprakları üzerinde serbestçe dolaşma ve oturma hakkı vardır.
2. Herkes , kendi ülkesi de dahil olmak üzere, herhangi bir ülkeden ayrılmak ve ülkesine yeniden dönmek hakkına sahiptir.”
12.Eylül.2010 tarihinde yapılan referandumla değiştirilen Anayasa'nın Yerleşme ve seyahat hürriyeti başlığı altındaki 23. maddesi de bu hakkı şöyle tanımlamaktadır:
“Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir.
Yerleşme hürriyeti, suç işlenmesini önlemek, sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak, sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek ve kamu mallarını korumak;
Seyahat hürriyeti, suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek;
Amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir.
Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle ve hakim kararına bağlı olarak sınırlandırabilir.
Vatandaş sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz.”
Bu yeni değişiklikle "seyahat özgürlüğü" sadece suç soruşturması ve kovuşturması nedeniyle hakim tarafından sınırlandırılabiliyor ve artık bunun dışında sınırlandırılamıyor.
Ancak Türkiye’de başka ve daha büyük bir sınırlandırma var: Devletin vatandaşlarına vermek zorunda olduğu, uluslararası kimlik belgesi olan pasaportlar, harçlar kanunu gereğince her yıl otomatik zamma tabi.
Yerleşme hürriyeti, suç işlenmesini önlemek, sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak, sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek ve kamu mallarını korumak;
Seyahat hürriyeti, suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek;
Amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir.
Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle ve hakim kararına bağlı olarak sınırlandırabilir.
Vatandaş sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz.”
Bu yeni değişiklikle "seyahat özgürlüğü" sadece suç soruşturması ve kovuşturması nedeniyle hakim tarafından sınırlandırılabiliyor ve artık bunun dışında sınırlandırılamıyor.
Ancak Türkiye’de başka ve daha büyük bir sınırlandırma var: Devletin vatandaşlarına vermek zorunda olduğu, uluslararası kimlik belgesi olan pasaportlar, harçlar kanunu gereğince her yıl otomatik zamma tabi.
Üstelik bu pasaportlar “dünyanın en pahalı pasaportları”, dünyada biyometrik 10 yıllık pasaportların ortalama ücreti 50 dolar, bizim ülkemizde 225 dolar. Ayrıca vatandaşlardan bir de yurt dışına çıkış harcı alınıyor.
Asgari ücretin yaklaşık 700 TL olduğu ülkemizde,bir kişinin veya bir ailenin ciddi sıkıntılar yaşamadan bu ücretlerle pasaport sahibi olması, yurt dışına çıkması olanaksız. Bu durumun Anayasal hakkımız “seyahat özgürlüğü”nü açıkça ihlal ettiğini düşünüyoruz.
Bu konuda;
Yeni Anayasamızda ilgili (23.) maddede yapılacak küçük bir değişiklikle, yüksek pasaport harç ve ücretleriyle elimizden alınan “seyahat özgürlüğü” kısıtlamalarına, her yıl zam yapılmasına bir engel konulabilir düşüncesindeyiz.
Eklenmesini istediğimiz madde önerileri:
· Vatandaş talep etmesi halinde devletten maliyetine pasaport alma ve yenileme hakkına sahiptir.
· Devlet vatandaşlarına yurt içinde ve yurt dışında kullanacağı kimlik belgelerini maliyetine sağlamakla yükümlüdür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder