28 Ocak 2012 Cumartesi

Pasaportlarımız hem en pahalı hem en güvensiz mi?

3 gün önce çipli pasaportlarımızın kapaklarını Fransa'dan beklediğimizi bloğumuzdan duyurmuştuk: 5 milyon pasaport kapağı için yapılan ihaleyi bir Fransız firmasının kazandığını, ancak çipleri güvensiz olduğu için bu ihalenin iptal edildiğini, yeni ihaleyi de yine bir Fransız firmasının kazandığını...

Bugün haberler, iddialar biraz daha arttı ve farklılaştı. Aşağıda Zaman Gazetesi'nden Ahmet Dönmez'in bu özel haberi yer alıyor. Haberin ayrıntıları çok ilginç. Dünyanın en pahalı pasaportunu kullanırken şimdi en güvensiz pasaportuna da sahip olmak üzereyiz. Çünkü ihaleyi kazanan firmanın pasaport kapaklarında kullandığı çiplerin yine güvenilmez olduğu iddia ediliyor. 'Infineon SLE 66 serisi', güvenlik zaafı olduğu 2010 yılında kanıtlanan bir çip, habere göre bu çipin şifresi kırılmış...

İkinci önemli detay haberde çok işlenmemiş, ama "seyahat özgürküğü gönüllüleri" , gezginler ve tüm yurttaşlarımızı doğrudan ilgilendiriyor, 5 milyon kapağın maliyeti, 7,7 milyon euro. Pasaport kapaklarının tanesi yaklaşık 1,5 euro'ya geliyor. 

Bize "satılan" dünyanın en pahalı pasaportu 10 yıllık, 446 TL oldu bu yılki zamlarla, yani yaklaşık 190 euro. O zaman soralım, geriye kalan 188,5 euro ne için? Bu işte açık seçik bir terslik yok mu? 

Devlet vatandaşlarına vermek zorunda olduğu bir kimlik belgesini 3-5 euro'ya mal eder de 190 euro'ya satar mı? Asgari ücretin yaklaşık 300 euro olduğu bir ülkede...

Konunun ihaleyi alan Fransız firması, şifresi kırılabilen çip boyutları kadar önemli olan diğer boyutunu da, vatandaşına fahiş ücretle pasaport satarak seyahat özgürlüğünü ortadan kaldıran devlet gerçeğini de lütfen göz ardı etmeyin!

Zaman Gazetesi'nin haberinin ayrıntıları:

Fransa Senatosu'nun, inkâr yasasını kabul etmesinin ardından Türkiye'nin tavrı merak edilirken, en stratejik ihalelerden biri Fransız devlet şirketine verildi.

Süreç sessiz sedasız devam ederken, sözleşmenin önümüzdeki günlerde imzalanacağı öğrenildi. Fransız Ulusal Meclisi ile Cumhurbaşkanlığı'nın da ana hissedar olduğu Gemalto şirketinin e-pasaport çipleri için geliştirdiği sistemin güvenilir olmadığı, ABD'de yapılan uluslararası bir konferansta ispatlanmıştı.

Söz konusu ihaleyle ilgili süreç şöyle gelişti: Elektronik pasaport projesinin yürütülmesinde iki adım bulunuyor. Bunlardan ilki boş pasaport kitapçıklarının üretilmesi, diğeri bu kitapçıkların pasaport haline getirilmesi, kişi bilgilerinin ve fotoğraflarının girilmesi. Kitapçıkların üretilmesi aşaması, arka kapaklara çip (yonga) yerleştirilmesini de içerdiği için stratejik öneme sahip. Bu işlem, Darphane Genel Müdürlüğü tarafından ihale yoluyla yapılıyor. Üretimi, 2005 yılından bugüne kadar Malezya firması IRIS ile Türk ortağı Kunt sağlıyordu. 22 Aralık 2011 tarihinde yeni ihale açıldı. 12 Ocak 2012'de açıklanan sonuçlara göre, 5 teklif arasından Fransız Gemalto firması birinci oldu. İhale sonuçlarına itirazların ardından değişiklik olmazsa sözleşme imzalanacak. Firma, 5 milyon adet çipli kapak üretimi karşılığında yaklaşık 7,7 milyon Euro alacak.

Teknik şartnamede, önerilecek çipin dışarıdan müdahaleye karşı koruma sağlaması (hack edilememesi) isteniyor. Fakat Gemalto'nun önerdiği proje, bu şartı taşımıyor. İhaleyi kazanan firma, 'Infineon SLE 66 serisi' çip teklif etti. Bu çipin güvenlik zaafı olduğu 2010 yılında ortaya konuldu. Çipin şifresinin kırıldığı açıklandı. İki ihaleden birincisi, kitapçıkların üretimi safhasıyla ilgili, diğeri ise pasaportların kişiselleştirilmesiyle. Satın alma işlemi ile yetkili olan Dışişleri Bakanlığı, sistemi herhangi bir ihale mevzuatına tabi olmadan doğrudan teklif yoluyla yine Fransız Gemalto firması ile ilişkili Türk şirketi Proline'a verdi. Proline, Gemalto'nun yazılımlarını kullanıyor. Gemalto, ilginç bağlantıları ile dikkat çeken bir şirket. Ana hissedarı Fond Strategique d'Investissement (FSI) isimli bir kamu kuruluşu. 160 milyon Euro'luk yüzde 8,4'lük 'bir numaralı' hissenin sahibi. FSI'nın hisselerinin yüzde 51'i, 'inkâr yasasını' onaylayan Fransız Ulusal Meclisi'nin kontrolü altındaki kamu bankası CDC'nin. Geriye kalan yüzde 49 ise direkt Fransa Cumhurbaşkanlığı'nın kontrolünde. Avrupa'nın değişik ülkelerinde halka açık işlem gören şirketin web sitesinde, bu bilgiler açık olarak yer alıyor. Aynı şekilde Gemalto firmasının 2010 yılı faaliyet kitapçığında da bu bilgileri doğrulayan veriler yer alıyor.

25 Ocak 2012 Çarşamba

Pasaportun kapağı Fransa'dan gelirse...

Evet, yanlış okumadınız, yeni çipli pasaportlarımızın kapağı Fransa'dan gelecekti. Çünkü son ihaleyi bir Fransız firması kazanmıştı. Şimdi Fransız Senatosu'ndan geçen "soykırım" kanun tasarısı nedeniyle alacağımız önlemler ya da "boykot" kararı sonrası pasaport kapakların ne olacağı tam bir muamma!


Geçen yıl Akşam gazetesi bu konuda bir haber yayınlamıştı. Önce bu haberi okuyalım:

"Türkiye, AB standardında çipli pasaport için 2004′te düğmeye bastı. Yeni pasaportların basımını üstlenen Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, 2005′te ‘çipli pasaport kapağı’ ihalesi açtı. İhaleyi, Malezyalı IRIS Technology Berhad Firması kazandı. Darphane, 5 milyon çipli  için IRIS’e 15 milyon 475 bin avro ödedi.  Uzun çalışmanın ardından  dağıtım tarihi üç kez ertelenen yeni pasaportlar, nihayet 1 Haziran’da verilmeye başlandı. Ancak IRIS’ten alınan çipli kapakların istenilen nitelikleri tam taşımadığı ortaya çıktı. Çipli karton kapakları ‘dayanıksız’ bulan Emniyet, pasaportların kapaklarını yenilemek için çalışma başlattı. Yeni kapakların, kartondan çok daha dayanıklı olan ‘polikarbon’dan yapılması benimsendi.

Emniyet’in bu çalışması, biyometrik pasaportların koordinasyonunu üstlenen Dışişleri, İçişleri ve Ulaştırma bakanlıklarınca da uygun görülürse değişiklik yapılacak. Polikarbon kapaklı yeni pasaportlar, gelecek haziran ayından itibaren dağıtılılacak. Darphane’nin IRIS’ten aldığı çipli karton kapaklarla bastığı 5 milyon adet pasaport defterinin, gelecek haziran ayına kadar bitmesi; Darphane’nin, yeni pasaport basımına başlamadan önce ‘çipli polikarbon kapak’ ihalesi açması bekleniyor."

işte bu beklenen ihale açılmış, beş milyon kapak için Ekim 2011'de yapılan ihalede en düşük fiyatı da bir Fransız firma veriyor. Bu ihale iptal ediliyor, firmanın kapaklarda kullandığı chipler hack edilebildiği için. Ancak yeni ihaleyi de yine bir Fransız firma kazanıyor.* 

Yani biyometrik-çipli pasaportlarımızın kapakları Fransa'dan gelecekti.

Şimdi pasaportlarımızın kapaklarını hala Fransa'dan mı bekleyeceğiz, yoksa bu kapaklar bir türlü gelmeyecek, yeni ihale ve şirket derken geciken pasaportlarla hepimize bu önlemler "kapak" mı olacak?

* Yalçın Doğan, 25.01.2012,Hürriyet

16 Ocak 2012 Pazartesi

Havaalanında harç pulu kuyruğu!

Türkiye Cumhuriyeti yurttaşları sadece dünyanın en pahalı pasaportunu kullanma "ayrıcalığını" taşımıyorlar. Aynı zamanda bir de yurt dışına çıkış harcı ödüyorlar. 15 TL olan bu harcı ödemek ise ayrı bir eziyet kaynağına dönüşebiliyor.

Sırt çantalılar topluluğundan Ömürden Sezgin bugün (16.01.2011) İstanbul Atatürk Havalimanı'nda bir rezalete dönüşen bu kuyrukları sizler için görüntülemiş:

13 Ocak 2012 Cuma

Günün sözü Flaubert'ten...

"Seyahat bir insanı mütevazı yapar ve aslında dünyada ne kadar küçük bir yer işgal ettiğini görmesini sağlar"  - Gustave Flaubert

4 Ocak 2012 Çarşamba

Pasaport zammı için TBMM'de soru önergesi

CHP İstanbul Milletvekili Faik Tunay, pasaport harçlarına getirilen zammı TBMM gündemine taşıdı.

Tunay, İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin’in yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, “Teknik sorun var, acelesi olmayanlar pasaportlarını yılbaşından sonra alsın” açıklamasının gerekçesini sordu.

Tunay, yazılı soru önergesinde, “Bu açıklamadan hemen sonra pasaport harçlarına zam gelmesi tesadüf müdür?” dedi.

İstanbul Milletvekili Tunay’ın soru önergesi şöyle:

“26 Aralık 2011 tarihinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü Pasaport Şube Müdürlüğü internet sayfasında (http://pasaport.iem.gov.tr/) ve çeşitli yazılı görsel medya organlarında yer alan bir duyuru ile pasaport alımı sırasında yaşanan bazı teknik aksaklıklar nedeniyle pasaporta acil ihtiyacı olmayan vatandaşların müracaatlarını ertelemesini istenmiştir. Bu duyuru üzerine birçok vatandaş pasaport işlemlerini ertelemek durumunda kalmışlardır.
Bu gelişmelerden sonra ise 30 Aralık’ta yayınlanan Resmi Gazete’nin ilgili sayısı ile Bakanlar Kurulu kararınca, “Değerli Kâğıtlar Kanunu Genel Tebliği’ne göre pasaportlar için 54 lira olan değerli kâğıt bedeli, yüzde 15,7lik artışla 62,50 liraya yükselmiştir. Bu çerçevede,

1- İlgili duyurunun ardından yapılan zamlar bir tesadüf müdür?
2- Dünyadaki pasaport ücretleri açısından ülkemiz kaçıncı sıradadır?
3- Anayasamızın 23.maddesinde tanımlanan “seyahat hürriyeti” ilkesi ile pasaport ücretlerinin bu kadar fahiş rakamlarda olması sizce bir çelişki değil midir?
4- Pasaport ücretlerinin düzenlenmesi ve dünya standartlarına çekilmesi için ilgili bakanlıklarla yürütmüş olduğunuz ortak bir çalışmanız var mıdır?”

TBMM sitesinden 67715 evrak numaralı soru önergesi olarak takip edilebilir. Tıklayın!

3 Ocak 2012 Salı

Akıncı: "Pasaportunuzdan yüzde 15 daha uzaklaştınız"

Hürriyet Gazetesi yazarı Bahar Akıncı "seyahat özgürlüğümüzü geri istiyoruz" adlı yazısıyla bloğumuzu tanıttı. Dün Hürriyet internet sitesinde yer alan yazı, herkesi seyahat özgürlüğü mücadelemize destek vermeye çağırıyordu.


Akıncı'nın yazısının son bölümünü buraya alıntılıyorum:


Yurt dışına çıkmak istiyoruz, evet.
Okumak için. Görmek için. Çalışmak için. Sağlık için.
Veya sırf canımız istediği için.
Lütfen, seyahat özgürlüğünüze sahip çıkın.


ÇÜNKÜ BİZ SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜ GÖNÜLLÜLERİ, DÜNYANIN EN PAHALI PASAPORTLARINI KULLANMAK İSTEMİYORUZ!


Yazının tümü için lütfen TIKLAYIN!

2 Ocak 2012 Pazartesi

Pasaport 62 TL değil 446 TL oldu!

Değerli basınımız bu yıl da yapılan pasaport zammını tuhaf bir biçimde sadece defter bedeline % 15 zam yapılmış gibi duyurdu. Aslında Türkiye'de 10 yıllık biyometrik pasaport 62 TL değil, 446 TL oldu.

Tüm dünyada ortalama 50 dolar olan 10 yıllık biyometrik pasaport ücreti, Türkiye'de dolar bazında da zamlandı. Üstelik doların TL karşısında son aylarda çok fazla değer kazanmasına rağmen. 225-250 dolar arasında bir ücret dalgalanması var. Ama sonuçta 10 yıllık pasaportlarda dünyayla yaklaşık 5 katı ücret farkını ısrarla koruyoruz.

Sanki çok ucuzmuş gibi e-pasaport sitesi, aileleri e-pasaport almaya yönlendirmek için sitelerine bir de "e-pasaport ailesi" çizimi koymuş. Türkiye'de bir aile 1000 doları gözden çıkarmadan pasaport sahibi olamaz. Asgari ücretin 700 TL olduğu bir ülke olduğumuzu unutmayın! 


"Aileler pasaportlarını 10 yıl değil, daha az süreli çıkartsın" diye düşünebilirsiniz, ancak bir kez daha çıkartmaları gerektiğinde, bu defa ayrı ayrı pasaport ücreti ve harcı yine ödemek zorunda kalacaklarını hatırlatalım. Çünkü biyometrik pasaportlarda "uzatma" mümkün değil. Ayrıca çocuklar anne ve babanın pasaportuna kaydedilemiyor, onlar için de ayrı pasaport çıkartmak zorundasınız, kaç yaşında olurlarsa olsunlar.

Yani Türkiye'de pasaportlarımız/seyahat özgürlüğümüz hala aslanın ağzında... 

2012 Türkiye Pasaport Harç ve Defter Bedelleri
Harç BedeliDefter BedeliToplam
6 AY80,5  TL62,5  TL143   TL
1 YIL117,6  TL62,5  TL180,1   TL
2 YIL191,9  TL62,5  TL254,4   TL
3 YIL272,4  TL62,5  TL334,9   TL
4 - 10 YIL383,85  TL62,5  TL446,35   TL
Pasaport defter ve harç bedelleri her yıl Maliye Bakanlığı tarafından belirlenmekte ve 492 Sayılı Harçlar Kanununa bağlı Harçlar Kanunu Genel Tebliği (6) sayılı tarife ve Değerli Kağıtlar Kanunu Genel Tebliği ile Resmi Gazetede yayımlanmaktadır.